Na czym polega jazda defensywna?
Pionierem w sformułowaniu zasad "Defensive Driving", czyli jazdy defensywnej, był Chris Imhoff z National Safety Council w USA. Stopniowo jazda defensywna samochodem zdobyła popularność także w innych regionach świata, jako model odpowiedzialnego prowadzenia pojazdów w ruchu drogowym oraz świadomego unikania przewidywalnych zagrożeń.
Z naszego dzisiejszego artykułu dowiesz się:
Czym jest jazda defensywna?
Jazda defensywna - co to znaczy? To podejście do prowadzenia pojazdu mające na celu minimalizację ryzyka wypadków drogowych poprzez aktywne śledzenie sytuacji na drodze, przewidywanie potencjalnych zagrożeń i odpowiednie reagowanie na niebezpieczeństwa. Można powiedzieć, że to cały styl prowadzenia samochodu, obejmujący świadomość otoczenia drogowego, odpowiednie planowanie podróży i umiejętność reagowania na zmieniające się warunki drogowe.
Kierowca defensywny podejmuje działania mające na celu uniknięcie sytuacji, które mogą prowadzić do kolizji lub wypadków. Nawet przed wyruszeniem w podróż planuje trasę, starając się w miarę możliwości unikać niebezpiecznych odcinków dróg czy godzin szczytu.
W opanowaniu technik jazdy defensywnej pomagają specjalne kursy defensive driving. W ich trakcie doświadczony instruktor obserwuje kierowcę i pomaga mu skoncentrować się na istotnych aspektach jazdy. Kursant uczony jest, jak wybierać pas ruchu, wykonywać manewry o podwyższonym ryzyku, jak sygnalizować swoje zamiary innym uczestnikom ruchu drogowego. Instruowany jest, jak dostrzegać zagrożenia i na nie reagować, podwyższając umiejętności prowadzenia pojazdu.
Jakie są podstawowe zasady jazdy defensywnej?
Jazda defensywna to podejście, które stawia bezpieczeństwo jako priorytet. Zakłada planowanie i świadomość podczas prowadzenia samochodu, przy jednoczesnym zapewnieniu komfortu kierowcy i pasażerom.
Korzystanie z przyswojonych zasad i nawyków bezpiecznego zachowania na drodze, zwłaszcza poprzez ciągłe obserwacje i planowanie przyszłych manewrów, ma na uwadze wykrywanie i unikanie potencjalnych zagrożeń.
Najważniejsze aspekty jazdy defensywnej obejmują 5 zasadniczych punktów, które przybliżamy poniżej:
1. Skanuj drogę i jej otoczenie, aby móc zauważyć potencjalne zagrożenia jak najwcześniej. Im bardziej do przodu spojrzysz, tym więcej czasu będziesz miał na reakcję.
Zasięg widzenia należy dostosować do aktualnej prędkości oraz panujących warunków drogowych. W obszarach miejskich koncentrujemy się głównie na najbliższym otoczeniu oraz pojazdach znajdujących się przed nami, a także autach jadących przed nimi. Defensywny kierowca stara się przewidzieć również zachowanie pojazdu jadącego przed tym, który go poprzedza, ponieważ zwiększa to jego szanse na uniknięcie kolizji, nawet jeśli kierowca poprzedzającego auta nie zareaguje odpowiednio. Warto tutaj podkreślić znaczenie zachowania właściwego odstępu - nie tylko odległości do pojazdu przed nami, ale również obok i za naszym autem.
2. Przestrzegaj zasad ruchu drogowego i szanuj innych uczestników ruchu.
Przestrzeganie przepisów drogowych zwiększa szanse na bezpieczne odbycie podróży, a także ułatwia jazdę innym użytkownikom dróg. Ważne jest przy tym, by nie polegać na zaufaniu do innych uczestników ruchu. Przy zbliżaniu się do innego pojazdu trzeba zakładać, że jego kierowca może popełnić błąd i zagrozić naszemu bezpieczeństwu.
3. Nie zaskakuj i nie daj się zaskoczyć.
Przewiduj zachowania innych kierowców, aby uniknąć niebezpiecznych sytuacji.
4. Bądź świadomie widoczny dla innych uczestników ruchu.
Komunikuj swoje zamiary jazdy za pomocą kierunkowskazów, świateł stop, a nawet gestów lub spojrzeń. Wskazane jest używanie kierunkowskazów nie tylko tam, gdzie trzeba, ale również tam, gdzie można.
5. Zachowaj skupienie na bezpiecznym prowadzeniu pojazdu.
Zanim wyruszymy w podróż, spróbujmy odseparować się od obciążających emocji. Za kierownicą należy się skupić wyłącznie na prowadzeniu i postarać się cieszyć jazdą. Pasażerowie nie powinni rozpraszać kierowcy. Należy regularnie oceniać swoje manewry i zastanawiać się, czy mogą być wykonane lepiej. Dobrą metodą jest ecodriving, który nie tylko relaksuje, ale także angażuje w bezpieczne prowadzenie pojazdu. Kierowca defensywny nie pozwala ponadto, by emocje zdominowały jego reakcje na sytuacje na drodze, gdy np. inni kierowcy łamią przepisy i zachowują się niebezpiecznie.
Dlaczego warto nauczyć się jazdy defensywnej?
Uczenie się jazdy defensywnej samochodem w zwykłym ruchu drogowym ma ogromny sens, pomimo iż wiele osób uważa ćwiczenia na płycie poślizgowej za najbardziej wartościową formę doskonalenia umiejętności za kierownicą. Statystyki bezpieczeństwa ruchu drogowego wyraźnie pokazują, że około 20% wypadków wiąże się z utratą kontroli nad pojazdem (poślizgi, uderzenia w przeszkody). Natomiast aż trzy czwarte zdarzeń drogowych ma związek z innymi czynnikami, takimi jak wymuszanie pierwszeństwa, brak zachowania odpowiedniego odstępu czy potrącenia pieszych.
Trening na płycie poślizgowej nie jest w stanie zapobiec większości incydentów tego rodzaju. Kluczem do zmniejszenia ryzyka wypadku jest efektywna zmiana codziennych nawyków kierowcy, takich jak utrzymywanie niższych prędkości czy przestrzeganie przepisów drogowych. Jest to zatem kwestia zmiany zachowań za kierownicą, a nie tylko zdobycia większej wiedzy czy umiejętności. Bywa, że wyższe umiejętności wręcz zwiększają ryzyko wypadku, gdy kierowca staje się nadmiernie pewny siebie i zaczyna łamać zasady bezpieczeństwa.
Ambitny kierowca, który samodzielnie ugruntowuje nawyki po serii szkoleń z jazdy defensywnej, może obniżyć ryzyko wypadku nawet o 70-80%.
Dobrze przeprowadzone szkolenie przynosi dodatkowy pozytyw w postaci spadku zużycia paliwa o około 10-20%. Wynika to z faktu, że jazda defensywna i ecodriving mają wiele wspólnych punktów, a ucząc się jeździć defensywnie, automatycznie uczymy się również oszczędzać paliwo.